Verovalo se i da Zemlja ima mistične osobine, što je inspirisalo upotrebu kompasa u Kini za pronalaženje severa. 1600. godine, nakon vekova korišćenja kompasa na Zapadu, Vilijam Gilbert, lični lekar kraljice Elizabete I, napisao je knjigu o magnetima u kojoj je opisao celu Zemlju kao jedan magnet.

Američki astrofizičar Džordž Eleri Hejl stekao je slavu izgradnjom najvećeg teleskopa na svetu sredinom 20. veka. Karijeru je započeo proučavajući Sunce, a pomoću polarizovane svetlosti otkrio je da određeni delovi Sunca imaju jaku magnetnu silu, hiljadama puta jaču od Zemljine. Ovaj magnetizam bio je najizraženiji u tamnim oblastima koje su poznate kao sunčeve pege. U 17. veku, Galileo je pomoću teleskopa otkrio da Sunce ima pege i posmatrao njihove osobine, uključujući njihovu mesečnu rotaciju i promenu veličine. Iako je eksperimentisao sa magnetima, nije povezao sunčeve pege s magnetizmom.

Posmatrane Promene

Sunčeve pege privukle su pažnju astronoma i bile su pomno praćene sve do 1645. godine. Iako su pege bile predmet velikog interesovanja, tokom 70-godišnjeg perioda poznatog kao Maunderov minimum, nije uočeno ništa značajno. Potom su se 1715. godine misteriozno ponovo pojavile. Od tada, pege su se pojavljivale i nestajale u ciklusu od oko 11 godina, nazvanom solarnim ciklusom, sa brojem pega koji varira između nule i stotina. Sve do 1859. godine, pokušaji objašnjenja solarnog ciklusa povezivanjem s drugim cikličnim pojavama bili bi smatrani astrologijom, koja je prikazivala povezanost između neba i Zemlje kao nešto nerealno.

1859. godine, astronom amater Ričard Karington, dok je skicirao sunčeve pege, primetio je da je jedna odjednom zasvetlela. Ova eksplozivna "sunčeva baklja" trajala je samo nekoliko minuta, ali je dva dana kasnije usledila ogromna auroralna i magnetna oluja, poznata kao Karingtonov događaj. Aurore, koje se obično vide samo na polovima, bile su viđene širom sveta, a tadašnja tehnologija bila je pogođena – telegrafski sistemi radili su bez baterija ili su se zapalili.

Diskutuje se o tome kakve bi posledice sličan događaj imao na savremenu tehnologiju, jer od tada nije bilo događaja tog obima. Međutim, 1859. godine nije bilo jasno da su Sunce i Zemlja zaista povezani, te su mnogi smatrali da su baklja i oluja bile samo slučajno povezane.

Efekti Solarnog Magnetizma

Otprilike 50 godina nakon Karingtonovog događaja, Hejlovo otkriće solarnog magnetizma i podaci koji su pokazali da aurore imaju ciklus od 11 godina sličan sunčevom, postavili su temelje modernom razumevanju "solarno-terestrijalne veze".

Ta veza zasnovana je na magnetizmu. Sunčeve pege akumuliraju magnetnu energiju; pritisak te energije omogućava im da budu hladnije od susednih delova Sunčeve površine, što ih čini tamnijim. U odgovarajućim uslovima, magnetna energija se može osloboditi u raznim oblicima. Bele svetlosne baklje poput one koju je Karington video veoma su retke – češće se magnetna energija pretvara u X-zrake.

Gravitacija blizu Sunčeve površine je otprilike 30 puta jača nego na Zemlji, pa pokreti izazvani bakljama retko napuštaju Sunčevu površinu. Međutim, oblast iznad sunčevih pega može izbaciti ogromne oblake gasa u svemir, poznate kao "koronalne mase izbačaja". Ako se jedan od njih usmeri ka Zemlji, može izazvati auroralne oluje.

Ako magnetizam aktivne regije oko sunčeve pege stvori gasni oblak sa suprotnim magnetskim smerom od onog koji je otkrio Gilbert 1600. godine, energija može prodrmati područje blizu Zemlje. Ova energija se skladišti na noćnoj strani planete, ne na strani okrenutoj Suncu, i izaziva aurore. Ako se magnetni pravac ne uskladi, može doći do blage kompresije zbog vrelog, brzog gasnog oblaka, ali ništa više od toga. Trenutno smo na ili blizu neočekivano velikog vrha u broju sunčevih pega i verovatno ćemo nastaviti da doživljavamo velike magnetne oluje poput one iz maja 2024. tokom narednih nekoliko godina.

Ovi događaji kombinuju lepotu i opasnost, ali nesumnjivo fasciniraju.